Essen – De wat? De Strontpaalroute! Het is niet zo’n propere naam voor een fietsroute die historie, lokale verhalen en natuur samenbrengt. De locatie: Essen, een grensdorpje in de Belgische Kempen. Deze route start bij de molen in Wildert, Essen. Je rijdt door uitgestrekte polders, langs historische monumenten en door mooie duinen en bossen. Het fietsknooppuntennetwerk wijst de weg. Geniet onderweg van de rustige, landelijke omgeving. Toegegeven, de naam nodigt niet echt uit, maar deze fietsroute is één van de mooiste ten Noorden van Antwerpen. Dus niet te veel piekeren, gewoon opstappen en trappen!
Bakkersmolen
De fietsroute begint bij de karakteristieke Bakkersmolen. Bezoek deze mooie stellingmolen en ontdekken hoe graan hier vroeger tot meel werd gemalen. Rondom de molen staan informatieve borden die meer vertellen over de geschiedenis van de molen en de omgeving. Op zomerse zondagen rijdt een smalspoor stoomtrein rondjes voor de bezoekers. En, niet geheel onbelangrijk, aan de Bakkermolen is een taverne verbonden. Mét bijhorend (en uitnodigend) terras.
Duintjes
Vanuit de molen gaat het richting de Wildertse Duintjes. Deze duinen maken deel uit van het grensoverschrijdende natuurgebied tussen België en Nederland. Ze liggen op Belgisch grondgebied in de gemeente Essen en bieden een mix van droge zandvlaktes, dennenbossen en klein heidegebied. Het uitzicht werd tijdens de laatste ijstijd gevormd door wind en zand. Het resultaat: de glooiende duinstructuren die we vandaag de dag zien. Hoewel de duinen een droog en open karakter hebben, zorgen de nabijgelegen bossen en natte zones voor een rijke biodiversiteit. De fietsroute passeert, weliswaar met een grote bocht, de Nederlandse grens. De Nederlandse grensdorpjes Nispen en Rucphen liggen op de route. We passeren er kleurrijke bloemenvelden. De wind zit perfect, dus we kunnen ze ook ruiken.
Een paal met een verhaal
Deze route is vernoemd naar de zogenaamde ‘strontpalen’ die de grens markeerden tussen Nederland en België. Waar de onsmakelijke naam vandaan komt? We schrijven begin 20e eeuw. Wanneer een douanier zijn behoefte moest doen tijdens de velddienst, dan hurkte hij achter zo’n grenssteen. Zo kwamen de palen niet alleen aan hun naam, maar werden ze een stukje uniek erfgoed en een fascinerend symbool van de geschiedenis in de regio. De grenspaal tussen fietsknooppunt 52 en 41 is een paal met een verhaal. Het is de plek waar op 5 mei 1916 de smokkelaar Geert Schrauwen, alias Klaveren Vrouwke, op 37-jarige leeftijd werd doodgeschoten door een soldaat-commies. Geert Schrauwen, was in de oorlog '14 - '18 tijdens de gouden tijden van de smokkelaars, steeds anders vermomd als hij zijn smokkelwaar de grens overbracht. Hij verkleedde zich meestal als vrouw (omdat vrouwen minder streng werden gecontroleerd), vandaar de bijnaam Klaveren Vrouwke. Tot grote ergernis van de grenswacht bleef de man ongrijpbaar. Op 5 mei 1916 was het geduld van de Grensjagers op en werd Schrauwen door het hoofd geschoten. De legende wil dat het lichaam van Geert half op Nederlandse en half op Belgische bodem lag. Vandaar dat er wat duw-en-trekwerk aan te pas kwam om een internationale crisis af te wenden. Een soldaat kerfde, als eerbetoon aan de legendarische smokkelaar uit St. Willebrord, de letters K.V. (van Klaveren Vrouwke) in de ongenummerde arduinen grenspaal. Naast de befaamde paal staat intussen een rood-wit wachthuisje met daarin de geschiedenis van de lokale Robin Hood, zijnde Geert Schrauwen.
De Klot
De Maatjes zijn van oudsher vochtige hooilanden en weides. Een typisch landschap dat vroeger zowat overal in Vlaanderen te vinden was. Het natuurgebied bestaat uit een mix van natte graslanden, sloten, bosjes en poelen. Deze combinatie maakt het gebied niet alleen ecologisch waardevol. Het is ook een ideale plek om te wandelen en te genieten van de natuur. De naam De Maatjes komt van het woord maat. Dat verwijst naar de vroegere indeling van weilanden en akkers. Dit landschap heeft zijn authentieke charme weten te behouden dankzij natuurbeheerders die zich inzetten om de balans tussen mens en natuur te bewaren. Op een boogscheut van de fietsroute staat de uitkijktoren De Klot. De naam ‘Klot’ klinkt misschien vreemd maar wie hier rondwandelt, begrijpt al snel het verhaal. Een ‘klot’ is een oude term voor een klomp turf – de brandstof van weleer. Eeuwenlang werd in deze streek turf gewonnen: dikke plakken veen die gedroogd werden om in Vlaamse haarden te belandden. De uitkijktoren is een mooi panorama-punt en ook een knipoog naar dat rijke verleden. Leerlingen van het GITOK in Kalmthout bouwden de originele toren in 2015. Na tien jaar kreeg De Klot het zwaar te verduren: houtrot zorgde ervoor dat hij in 2022 volledig werd afgebroken. Maar goed nieuws: in 2024 werd De Klot volledig heropgebouwd met duurzaam hout en heropend voor het publiek. Met zijn frisse look én stevigere structuur is hij helemaal klaar om jaarlijks zo’n 20.000 bezoekers te verwelkomen.
Dodendraad
Wie in het natuurgebied met zijn wuivend riet wandelt, kan zich moeilijk voorstellen dat deze plek ooit levensgevaarlijke was. Tussen 1915 en 1918 liep hier de beruchte Dodendraad – een elektrische grensversperring die België tijdens de Eerste Wereldoorlog van Nederland scheidde. Aan De Klot brengen houten palen, keramische isolatoren en stalen draden het gevaar van toen weer tot leven. Bij de toren staat ook een luisterpaal. Druk op de knop, sluit je ogen en luister naar het verhaal van deze plek. Rauw, historisch en beklijvend. Deze fietsroute staat garant voor een brok regionale geschiedenis. Onze fietsroute eindigt enkele kilometers verder. Op dezelfde plek waar ze begon: op het terras van de taverne aan de Bakkersmolen van Wildert.
De Fietsknooppunten: 58 – 59 – 22 – 23 – 14 – 15 -05 – 03 -29 – 94 -71 – 95 – 55 – 52 – 41 – 43 – 42 – 53 – 08 – 07 – 57 – 58
Afstand: 32,2 km
Reactie plaatsen
Reacties
Altijd leuk om te lezen en prachtige fotografie xxx