Expeditie IJsland (4): van zuid naar west

IJsland staat bekend om zijn adembenemende natuur, mystieke landschappen en ruige kustlijnen. Nergens komen al die elementen zo mooi samen als in Vík. Met nog geen 400 inwoners is dit charmante en fotogenieke dorp misschien klein, maar het is een verplichte halte op elke IJsland-roadtrip. Hier vind je een episch decor van vulkanen, kliffen, gletsjers en zwarte zandstranden. Het dorp ligt aan de voet van de beruchte vulkaan Katla, onder de gletsjer Mýrdalsjökull. Geen zorgen: Katla slaapt. Voorlopig toch.

Zwart zand

Het meest iconische beeld van Vík? Zonder twijfel het uitzicht op Reynisfjara Beach, het beroemde zwarte strand met zijn dramatische basaltzuilen en krachtige golven. Volgens de legende zijn de spitse rotsformaties in zee versteende trollenvingers. Of je nu in mythen gelooft of niet, de plek voelt bijna buitenaards aan. Dit strand is prachtig, maar levensgevaarlijk. De ‘sneaker waves’ zijn geen mythe. Houd altijd afstand van het water. Welkom op Reynisfjara, het legendarische zwarte zand strand aan de zuidkust van IJsland. Hier geen zonnekloppers of opblaasflamingo’s, maar wel basaltzuilen, brute golven en een sfeer die balanceert tussen mysterieus en magisch. Het zwarte zand is geen gimmick. Het is afgekoelde lava die gedurende duizenden jaren door de oceaan is fijngemalen tot zand. Hier zie je het resultaat van pure oerkracht: een ruige kustlijn gevormd door vulkanen, gletsjers en stormen. IJsland van z’n meest ruwe kant. En ook IJsland op z’n mooist. Een influencer in spé in een rode jurk trotseert de ijzige wind. De zwarte achtergrond geeft een mooi contrast. Haar vriendje is de fotograaf van dienst. Ik leen even de setting én het model.

De hoogtepunten van Reynisfjara:

• Basaltzuilen: alsof een reus een partij stenen rechtop heeft gezet. Deze zeskantige zuilen zijn gevormd door langzaam afkoelende lava en doen denken aan een natuurlijke kathedraal.
• Reynisdrangar: de mythische rotsformaties in zee. Volgens IJslandse sagen zijn het trollen die verrast werden door de opkomende zon en versteenden. Volgens geologen zijn het erosiestukken. Indrukwekkend zijn ze sowieso.
• Dyrhólaey: een gigantisch boogvormig klifplateau dat uitkijkt over het zwarte strand. Vanaf hier zie je soms papegaaiduikers én de uitgestrekte Atlantische Oceaan.

Black Sand Beach is geen plek waar je schelpen zoekt of zandkastelen bouwt. Het is een plek waar je natuur voelt. Dit strand werkt trouwens als een magneet voor filmlocaties. Het was al het decor in ‘Game of Thrones’, ‘Star Wars’ en ‘Noah’. Maar niets overtreft de real-life ervaring.

Jökull de kat

We zijn toe aan een koffiepauze. Verscholen tussen de ruige kusten en zwarte zandstranden van het IJslandse Vík zoeken we Skool Beans Cafe. Het is niet zomaar een koffiebar. Het is  de plek waar koffie, karakter en een kattenlegende samenkomen. Wat ooit begon als een Amerikaanse schoolbus, eindigde als het meest unieke café van Zuid-IJsland. Binnen in de bus hangt een warme, creatieve sfeer. Houten banken, planten, kunst van lokale makers en een geur van versgemalen koffiebonen, maken het tot een plek waar je zo een paar uur blijft plakken. Skool Beans staat bekend om zijn heerlijke koffies (zoals de flat Whites met IJslandse havermelk) en huisgemaakte lekkernijen. Skool Bean heeft ook een bijzondere inwoner: Jökull, voluit Sir Jeffarious Edwardious The First of Vík. De voormalige zwerfkat kwam regelmatig langs voor een beetje aandacht (en een stukje cake). De uitbaters van de koffiebar hebben het beestje een permanente thuis gegeven. De driepotige, roodharige kater kroonde zich tot de pluizige mascotte en hartendief van het café. Onze besteltip: de ‘Pumpkin Partaaay’, een latte met een vleugje pompoen, overgoten met heel veel room, kaneel en marshmallows. Denk aan de smaak. Niet aan de calorieën.

Het beha-hek

Tussen al het natuurspektakel in het zuiden van IJsland kom je ineens iets totaal onverwachts tegen langs Route 1: een hek vol BH’s. Midden in de ruige IJslandse leegte, net buiten het dorp Kirkjubæjarklaustur, wappert kleurrijk ondergoed in de wind. Dit is de Bra Fence, ofwel het beha-hek: een bonte mix van humor, bewustwording en onverwachte roadside art. Wat hier begon als een spontane actie groeide uit tot een ware trekpleister waar veel reizigers even stoppen. Soms voor een foto, soms om iets achter te laten. Oftewel: de IJslandse versie van een liefdesslot op een brug, maar dan met lingerie. Hoe het begon? Met een paar reizigers die hun beha aan het hek hingen. Waarschijnlijk als grap of een impulsieve "YOLO"-actie tijdens hun roadtrip. Maar zoals vaker in IJsland, kreeg het gebaar een onverwachte wending. Anderen volgden. Al snel hing het hek vol. In plaats van het te verwijderen, besloot de lokale gemeenschap het initiatief te omarmen, maar dan met een doel. Zo werd de Bra Fence al snel gekoppeld aan het steunen van borstkankerbewustzijn en -onderzoek. Veel van de beha’s hangen daar niet zomaar, ze zijn symbolisch. Een eerbetoon aan moeders, zussen, vrienden, partners en aan iedereen die met borstkanker te maken heeft gehad.

Explosieve geiser

Strokkur ligt op ongeveer 1,5 uur rijden van Reykjavík. Het is een van de drie hoogtepunten van de beroemde Golden Circle, samen met Þingvellir National Park en de Gullfoss-waterval. Goed bereikbaar, goed bewegwijzerd én gratis te bezoeken. Gelegen in het hart van het Geysir-geothermisch gebied in Zuidwest-IJsland, is de Strokkur-geiser dé superster van de stoomshow. En het beste? Je hoeft er niet lang op te wachten. Strokkur, ofwel ‘karnton’ in het IJslands, is een actieve geiser.  Elke 5 tot 10 minuten spuit de geiser een krachtige, kokende waterstraal 15 tot 30 meter de lucht in. Geen ellenlang turen naar een borrelende poel — Strokkur doet z’n ding alsof hij op de klok werkt. Je hoort eerst het gegrom van de aarde, ziet het water opbollen in een bijna perfecte blauwe bel… en dan: een stoom- en waterpluim recht de lucht in. Strokkur is zo actief omdat z’n ondergrondse kanaal relatief vrij is van verstoppingen. Andere geisers zijn minder voorspelbaar... of inmiddels met pensioen. De naam ‘geiser’ zoals we die wereldwijd gebruiken, komt van Geysir zelf, de oer-geiser die vlak naast Strokkur ligt. Geysir was eeuwenlang dé trekpleister van dit gebied, met uitbarstingen tot wel 70 meter hoog. Maar tegenwoordig is Geysir grotendeels in rust. Soms borrelt hij nog wat of komt er een zuchtje stoom, maar voor een gegarandeerde show moet je bij Strokkur zijn. Het hele Haukadalur-dal (waar Strokkur en Geysir liggen) is trouwens een geologisch feestje met sissende stoomopeningen en bubbelende modderpoelen.

India in IJsland

De rit gaat richting de internationale luchthaven van Keflavik. We doen nog een ommetje en passeren langs het LÁ Art Museum in Hveragerði, een dorp in de buurt van de stad Selfoss. Zes IJslandse kunstenaars presenteren hun creatieve proces met  ‘Among Gods and Mortals’, na een verblijf in het spirituele Varanasi, India. Het thema is voor elke kunstenaar hetzelfde. De creatieve interpretaties zijn heel divers. Perfect om een IJslandtrip af te ronden. Ons avontuur langs de ringweg, de Hringvegur, zit erop. De ruwe, pure natuur op het eiland is zo overweldigend dat het verslavend is. Wie ooit een IJslandse roadtrip deed, kent het gevoel. Hier komen we ooit nog terug. Of, zoals den Arnold het eerder zou formuleren: ‘We’ll be back!’